२७ भदौ, काठमाडौं । पछिल्लो समय देशभर जलनको समस्या बढ्दो रहेपनि गरिबीका कारण जलनको उपचारबाट कयौं बञ्चित हुनुपरेको छ । जलनकै कारण भिमफेदी गाउँपालिका मकवानपुरका प्रेमबहादुर गोले यतिबेला साँखुस्थित सुस्मा कोइराला मेमोरियल अस्पतालको आइसियूमा उपचाररत छन् ।
विगत केही वर्षयता क्षयरोगबाट ग्रसित थिए उनी । गत भदौ १५ गते फोहोर जलाउने क्रममा उनी त्यही जलिरहेको आगोमा लडे । उनको शरीरको अधिकांस भाग आगोले जलेको छ ।
३५ वर्ष उमेरका प्रेमबहादुरको घरको आर्थिक स्थित दयनिय छ । परिवारले घटना हुनासाथ केही पैसा जुटाएर उपचारका लागि तत्काल हेटौँडा पुर्याए । तर हेटौँडामा उनको स्वास्थ्य अवस्थादेखि डराएको अस्पतालले जतिसक्दो चाँडो सुस्मा कोइराला मेमोरियल अस्पताल पुर्याउन भन्यो । सोही अनुरुप साँखु ल्याएका उनका परिवारलाई केही दिनयता बिहान बेलुका खाना खाने खर्च त परको कुरा बिरामीलाई औषधि किन्न समेत धौ धौ भएको छ ।
प्रेमबहादुरका परिवारले यत्तिका दिनसम्म अस्पताललाई १ रुपैँया समेत बुझाउन सकेको छैनन । अस्पतालले समेत व्यापारभन्दा माथि उठेर प्रेमबहादुरको निरन्तर उपचार गरिरहेको उनको परिवार बताउँछन् । केही पैसा पाइन्छ र उपचारमा सहज हुन्छ भनेर उनीहरुले गाउँपालिकामा समेत सहयोगको याचना गरेका छन, तर हालसम्म पनि उनीहरुले सहयोग भने पाएका छैनन् ।
‘हामीसँग खर्च नभएर अस्पतालमा अहिलेसम्म केही खर्च गर्न सकेका छैनौँ ।’ प्रेमबहादुरका बाबु सोमबहादुर गोले भन्छन्, ‘अस्पतालका डाक्टरहरुले पैसाको जुगाड गरिदिनुभएको छ । गाउँपालिकातिर हामीले सहयोग मागिरहेका छौँ । गाउँपालिकाले कति दिन्छ अनुदान त्यो त थाहा भएन तर कोशिस गरिहेका छौँ ।’
प्रेमबहादुरको शरीरको अधिकांस भाग जलेका कारण उनको केही समय आइसियूमै राखेर उपचार गर्नुपर्ने अस्पताल बताउँछ । तर आर्थिक अवस्था कमजोर भएका कारण करिब ४ लाख खर्च गरेर आफूहरुले उपचार गराउन नसक्ने अवस्थामा परिवार छन् । यदि कसैले आर्थिक सहयोग गरिदिए प्रेमको केही उपचार सुस्मा कोइराला मेमोरियल अस्पतालमा गराएर बाँकी सरकारी अस्पतालमा गराउने मनशाय परिवारको छ ।
‘हामी गरिबले अस्पतालमै राख्न सक्दैनौँ । त्यत्रो पैसा कहाँबाट ल्याउनु । त्यही भएर कसैले सहयोग गर्यो भने यहाँ गराएर बाँकी हेटौँडा लगेर उपचार गरौँला भन्ने सोच छ । हामीले नसकेपछि अब सरकारी अस्पतालमा पनि राख्नुपर्ने हुन्छ ।’ प्रेमबहादुरका बाबु भन्छन् ।
मकवानपुरका प्रेमबहादुर मात्र हैनन्, बाराका ५३ वर्षिया भजु प्रसाय यादवको पीडा झन् दयनिय छ । बच्चा बेलैमा आगोले पोलेको उनको खुट्टाको उपचारका लागि उनले अहिलेसम्म १५ लाख बढी रुपैँया खर्च गरिसकेका छन् ।
आगोले पोलेको खुट्टाका उपचारका लागि उनी नेपालमात्र नभएर भारतका विभिन्न सहरसमेत पुगे तर अन्त्यमा उनको खुट्टा काट्नुपर्ने बताउँदै सुस्मा कोइराला मेमोरियल अस्पतालमा उनको खुट्टा काटियो । उनी अहिले बैशाखीको भरमा हिँड्न सक्ने भएका छन् । तर आर्थिक अभावका कारण उनी अस्पतालले डिस्चार्ज गरेपनि पैसा बुझाउन र घर जानेसमेत खर्च नहुँदा उनी घर जान पाएका छैनन् ।
‘पैसा सबै सकियो । उपचार खर्च बाँकी छ । खानाको बाँकी छ । औषधिको पनि बाँकी छ । घर कसरी जाने उपाय नै छैन ।’ यादव बताउँछन् ।
अस्पातलले २ वर्ष बसेपनि बेडको पैसा पर्दैन भनेका कारण उनी आफ्नो सानो छोरा च्यापेर अस्पतालकै एउटा शैयामा पल्टिरहेका भेटिन्छन् । स्थानीय तहबाट समेत उनले सहयोग पाएका छैनन् । घरमा जसोतसो पैसा जोहो हुन्छ कि भनेर उनले आफ्ना छोरी र श्रीमतीलाई खोज्न भनेका छन् । तर साहुले नपत्याउँदा उनी अस्पतालमै बस्न बाध्य छन् ।
‘डिस्चार्ज त अस्पतालले गरेको मलाई’, उनी भन्छन्, ‘जब मान्छेको घरमा खानेकुरा छैन । म गएर त्यहाँ चामल त बन्दैन । किनेर, खोजेर, जुठा भाँडा माझेर परिवारले पनि सँधैभरि ल्याएर खुवाउन सक्दैन । औषधीको पैसा तिर्नैपर्छ । अस्पतालले सहयोग गर्छ, २ वर्ष बसेपनि बेडको पैसा लाग्दैन भनेको छ । त्यही भएर नगएको ।’
प्रेमबहादुर गोले र भजु प्रसाद यादव यतिसम्म गरिबीको चपेटामा छन् कि उनीहरुसँग कुनै बैंक खातासमेत छैन ।
उनीहरुको आर्थिक अवस्था देखेर अस्पातलले समेत उनीहरुको बेड खर्च साथै अपरेसन खर्च समेत मिनाहा गरिदिएको छ । साथै गरिबहरुलाई लक्षित गरेर अस्पताल आफैँले विभिन्न दाताहरुको सहयोग मागेर उपचार गर्ने गरेपनि बिरामीको चाप धेरै भएका कारण सबैले सहयोग पाउन सकेका छैनन् ।
त्यसो त आर्थिक वर्ष २०८०÷८१ देखि नेपाल सरकारले प्रत्येक स्थानीय तहमा जलनको उपचारमा बजेट छुट्याउने बताएपनि हालसम्म कार्यन्वयन भएको छै्रन । उक्त निर्णयको कार्यान्वयन भए जलनको समस्यामा पर्ने गरिबीहरुले सहज उपचार पाउने अस्पताल बताउँछ ।
‘अस्पतालले नै दान गर्ने, कुनै व्यक्ति वा संस्थाले सहयोग गरेर, पैसा सहयोग उठाएर नै चल्ने गरेको छ । नेपाल सरकारले पनि यो वर्षदेखि जलनको उपचारका लागि विभिन्न पालिकाहरु जलनका लागि बजेट छुट्याएको छ भन्ने सुन्नमा आएको छ । यदि यो कार्यान्वयन भयो भने धेरै राम्रो पाटो हुनेछ, बिरामीको उपचारका लागि ।’ सुस्मा कोइराला मेमोरियल अस्पताल मेडिकल डाइरेक्टर डा. सन्तोष भण्डारी बताउँछन् ।
सहयोग तथा सम्पर्कका लागि
प्रेमबहादुर गोले : ९८४०१५१२६८
भजु प्रसाद यादव : ९८२८१३६५५८