उदयपुर । स्थानीय तह संस्थागत क्षमता स्वमूल्याङ्कनमा उदयपुरको आठ पालिका मध्ये कटारी नगरपालिका प्रथम बनेको छ ।
आर्थिक बर्ष २०७९/०८० को लागि स्थानीय तहले गरेका आफ्नो स्वमूल्याकंनमा कटारी नगरपालिकाले १०० पूर्णाङ्कमा ९३ दशमलव २५ नम्बर प्राप्त गरेको हो । कोशी प्रदेशभरिका स्थानिय तहहरूको स्वमूल्याङ्कनमा भने कटारी नगरपालिका तेश्रो बनेको छ।
पहिलो ईलामको सुर्यादय नगरपालिका दोश्रोमा ईलाम नगरपालिका बनेको हो। स्थानीय तहको कार्य प्रक्रिया र उपलब्धीहरुको बारेमा लेखाजोखा गर्न प्रत्येक बर्ष स्थानीय तह आफैले स्वमूल्याकन गर्ने गर्दछन ।
संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले बनाएको स्थानीय तह संस्थागत क्षमता स्वमूल्याङ्कन स्वमूल्याङ्कन कार्यविधि, २०७७ अनुसार विभिन्न सूचकको आधारमा स्वमूल्याकंन हुने गर्दछ ।
आर्थिक बर्ष २०७९/०८० को नतिजा अनुसार उदयपुरका चार नगरपालिका मध्ये स्वमूल्याकनमा सबै भन्दा कम नम्बर बेलका नगरपालिकाले ल्याएको छ ।
संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले जारी गरेको तथ्याक अनुसार बेलका नगरपालिकाले ७२ दशमलब २५ अंक प्राप्त गरेको छ । त्यसैगरी चौदण्डीगढी नगरपालिकाले ८०.७५ अंक र सबै भन्दा पुरानो र ठूलो नगरपालिका त्रियुगा नगरपालिकाले ७७ प्रतिसत अंक प्राप्त गर्न सफल भएको छ ।
स्थानीय तहको सबल र दुर्बल पक्षहरुको पहिचान गर्नको लागि गर्ने स्थानीय तहको संस्थागत क्षमता स्वमूल्याकनमा गाउँपालिकाहरु मध्ये रौतामाई गाउँपालिकाले ८७ अंक प्राप्त गर्न सफल भएको छ । कोशी प्रदेशमै गाउँपालिका मध्य राैतामाई गाउँपालिका भने प्रथम बनेको हो।
जिल्लामा उदयपुरगढी गाउँपालिकाले ८५.५ अंक सहित पालिका मध्ये दोस्रो, लिम्चुङबुङले ६९.५ अंक र ताप्ली गाउँपालिकाले ६६ अंक मात्र प्राप्त गरेको छ ।
विकास तथा सुशासनमा रहेका कमी कमजोरीहरुको जानकारी लिनको लागि गरिने संस्थागत स्वमूल्याकन विगतका आर्थिक बर्षहरुमा भन्दा गत बर्षको प्रतिवेदन सुधार भएको तथ्याकमा उल्लेख छ ।
स्थानीय सरकार संचालन ऐन, २०७४ को दफा ८० को प्रयोजनको लागि सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले स्थानीय तह संस्थागत क्षमता स्वमूल्याङ्कनमा सहजिकरण गर्दै आएको छ ।
कार्यविधि अनुसार शासकीय प्रबन्ध, सँगठन तथा प्रशासन, वार्षिक बजेट तथा योजना व्यवस्थापन, वित्तीय एवं आर्थिक व्यवस्थापन, सार्वजनिक सेवा प्रवाहको क्षेत्रमा पालिकाहरुले गरेका कार्यहरुको आधारमा आफैले मूल्याकन गर्ने गरिन्छ ।
न्यायिक कार्यसम्पादन, भौतिक पूर्वाधार, सामाजिक समावेशीकरण, वातावरण संरक्षण तथा विपद् व्यवस्थापन, सहकार्य र समन्वय गर्ने सूचकहरुको आधारमा पालिकाहरुले अंक प्राप्त गर्दछन ।
