काठमाडौँ । सरकारले शैक्षिक योग्यता नै नपुग्ने व्यक्तिलाई राजदूतमा सिफारिस गरेको पाइएको छ । श्रीलंकाको राजदूतका लागि नेपाली काङ्ग्रेसबाट सिफारिस भएका रामकृष्ण भट्टराईको शैक्षिक योग्यता नै नपुगेको पाइएको हो ।
सरकारले साउन १४ गते बिभिन्न १७ देशका लागि राजदूत सिफारिस गरेको थियो । भदौ १६ गतेदेखि संसदीय सुनवाई समितिले उनीहरूको सुनवाई सुरु गरेको थियो । असोज ३ गते प्रस्तावित १७ मध्ये १६ जनाको मात्रै नाम अनुमोदन गर्यो ।
जसपा र रास्वपाका सांसदले दक्षिण अफ्रिकाका लागि प्रस्तावित राजदूत कपिलमान श्रेष्ठ, मलेसियाका लागि प्रस्तावित राजदूत नेत्रप्रसाद तिमल्सिना, इजरायलका लागि प्रस्तावित राजदूत धनप्रसाद पण्डित र भारतका लागि प्रस्तावित राजदूत शंकर शर्माको नाममा फरक मत राखेका थिए ।
जसपा सांसद प्रकाश अधिकारीले शंकर शर्मा र कपिलमान श्रेष्ठको विषयमा फरक मत राखेका थिए भने रास्वपाका सांसद डोलप्रसाद अर्यालले कपिलमान श्रेष्ठ, प्रा।धनप्रसाद पण्डित र डा।नेत्रप्रसाद तिमल्सिनाका विषयमा फरक मत राखेका थिए ।
उनीहरुले राजदूत सिफारिस गर्दा राजदूत नियुक्ति सम्बन्धि निर्देशिका २०७५ को उल्लंघन भएको भन्दै उल्लेखित नामहरुबारे फरक मत राखेका थिए । तर, विरोध र आलोचनाकै बावजुद समितिले १६ जनाको नाम अनुमोदन गरेको थियो ।
१७ मध्ये अनुमोदन नभएको नाम हो रामकृष्ण भट्टराई । जो श्रीलंकाको राजदूतका लागि सिफारिस भएका थिए । । प्रस्तावित राजदूत भट्टराईका विषयमा निर्णयमा पुग्नु अघि समितिले उनीसँग स्नातक तहको शैक्षिक योग्यताको प्रमाणपत्र माग गरेको थियो । तर, माग भए बमोजिमको शैक्षिक योग्यताको प्रमाणपत्र पेश गर्न सकेनन् ।
उनले प्रमाणपत्र पेश गर्न नसकेपछि सोमबार सिंहदरबारमा बसेको बैठकबाट नाम अस्वीकृत गर्ने तयारी गरिएको थियो । तर, दुई तिहाईको सङ्ख्या नपुगेपछि सोमबारको निर्णय लिन सकेन । सोमबार बैठकमा १५ मध्ये ८ सदस्यमात्रै सहभागी थिए ।
तर, समितिले निर्णय लिनु अगावै भट्टराई आफैँले नाम फिर्ता लिन निवेदन दिए । उनले दिएको निवेदनमा ‘राजदूत नियुक्तिसम्बन्धी निर्देशिकाअनुसार आवश्यक कागजात उपलब्ध गराउन असमर्थ भएका हुँदा मैले आफ्नो उम्मेदवारी फिर्ता लिएको छु’, भन्ने व्यहोरा उल्लेख छ । समितिले सोही निवेदनका आधारमा सर्वसम्मतिमा भट्टराईको नाम अस्वीकृत गरेको छ ।
‘राजदूत नियुक्तिसम्बन्धी निर्देशिका - २०७५ अनुसार राजदूत नियुक्तिका लागि ३५ वर्ष पूरा भएको, स्नातक बराबरको शैक्षिक योग्यता हासिल गरेको, विदेशी मुलुकको आवासीय अनुमति पत्र नलिएको र भ्रष्टाचारमा अदालतबाट सजाय नपाएको हुनुपर्ने उल्लेख छ ।
नेपालको परराष्ट्रनीति, अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध, कूटनीति - आयमबारे अनुभव हासिल गरी मुलुकको प्रतिनिधित्व गर्नसक्ने क्षमता भएको तथा सम्पादन गर्नुपर्ने प्रमुख कार्यबारे ज्ञान र अनुभव भएको हुनुपर्ने पनि निर्देशिकामा उल्लेख छ । तर, श्रीलंकाका लागि सिफारिस भएका भट्टराईको शैक्षिक योग्यता डिप्लोमा मात्रै रहेको छ ।
योग्यता नै नपुगेको पाइएपछि राजदूतका लागि नाम सिफारिस गर्दा समितिले त्यस्ता व्यक्तिको योग्यता तथा आचरणका सम्बन्धमा सिफारिस अघि नै ख्याल गर्न समितिले सरकारको ध्यानाकर्षण गराएको छ ।