काठमाडौँ । कलङ्कीको खसी बजारमा रहेको नेशनल बिजनेस ट्रेड सेन्टर (एनबीटिसी) मा लगानी गरेका ९ सय बढी व्यवसायी तथा सर्वसाधारणले आफूहरू ठगिएको बताएका छन् ।
कलङ्की ट्रेड सेन्टरका नाममा रकम दिएर ठगी गरेको आरोपमा पक्राउ परेर प्रहरी हिरासतमा रहेका हाउजीङ व्यवसायी नरेन्द्र बज्राचार्यसहितको समूहबाट ३ अर्ब रुपैयाँ बढी रकम ठगी भएको सर्वसाधारण र व्यापारीहरूले बताएका छन् ।
एनबीटिसीलाई आकर्षक व्यावसायिक हबको रूपमा विकास गरिने र उक्त हबमा लगानी गर्ने सबैलाई लगानीअनुसारको व्यावसायिक सटर लालपुर्जा प्रदान गर्ने भन्दै ११ वर्ष अघि मिलाल्याण्ड डेभलपर्स प्रालिले रकम उठाएको थियो ।
९ सय २९ जना व्यवसायीबाट २०६९ सालमा जनही ४० लाख रुपैयाँसम्म रकम उठाइएको पीडितहरूले बताएका छन् । त्यसरी उठाइएको झन्डै ३ अर्ब ६६ करोड रुपैयाँबाट होलसेल व्यवसायको हब सेन्टर ५ वर्ष भित्रै बनाई सक्ने र २०७४ सालमा जनही सटर र लालपुर्जा उपलब्ध गराउने करार सम्झौता भएको थियो । तर, रकम बुझेको १२ वर्ष पुग्दा जम्मा २ सय जनाले मात्रै आफ्नो रकमअनुसारको सटर पाएको र ७ सय जना लालपुर्जाविहीन भएको पीडितहरूको आरोप छ ।
सबैले लालपुर्जा नपाएका कारण होलसेल पसल नचल्दा लगानी गरेका सबै जना सो समूहबाट ठगिएको उनीहरू बताउँछन् । एनबीटिसी व्यापार सङ्घका अध्यक्ष होमनाथ गिरीले कम्प्लेक्स बनाउने कम्पनी मिलाल्याण्ड डेभलपर्स प्रालिको लापरबाहीका कारण यसमा लगानी गरेका सबै जना व्यवसायी ठगिएको बताए ।
आफूले पाउने सटरका लागि पटक पटक आग्रह र आन्दोलन गर्दा पनि एनबीटिसी बनाउने मिलाल्याण्ड डेभलपर्सले वास्ता नगरेको र सम्पर्कमा नआएको गिरी बताउँछन् । ‘अझै ७ सय जना व्यवसायीले कम्प्लेक्सको सटरमा गरेको लगानीको लालपुर्जा पाएका छैनन्,’ अध्यक्ष गिरीले सिधाकुरासँग भने,‘सटर पाएका व्यवसायी न्यून हुँदा कम्प्लेक्स नचलेको र सबैको लगानी डुबेको छ ।’
होमनाथ गिरी
लालपुर्जा माग गर्न पटक पटक आग्रह गर्दा सञ्चालकहरूले अनेक बहानाबाजी मात्रै गरेको गिरी बताउँछन् । सर्वसाधारण र व्यवसायीबाट उठाएको रकम कम्प्लेक्स बनाउने कम्पनीले अपचलन गरेको बुझिएको गिरीले बताए । ‘आज हुन्छ भोलि हुन्छ भन्दाभन्दै तोकिएको समय गुज्रिएर ७ वर्ष बित्यो । तर, लडाइँ गरेर २ सय जतिले लालपुर्जा पाए बाँकीले कहिले पाउँछन् निश्चित छैन,’ गिरीले भने ।
व्यवसायी र सर्वसाधारणबाट उठाएको रकम डेभलपर्स कम्पनीले हिनामिना गरेर उल्टै कम्प्लेक्सलाई बैंक ऋणमा डुबाइदिएको एनबीटिसी व्यापार सङ्घका महासचिव योगेन्द्र श्रेष्ठले बताए । आफूहरूबाट उठाएको रकम पहिल्यै नाफाको रूपमा बाँडेर सञ्चालकहरूले अपचलन गरेको र बैंकबाट ऋण लिएर कम्प्लेक्स बनाएको पाइएको उनले बताए । श्रेष्ठका अनुसार व्यवसायीहरूबाट उठाएको रकम भन्दा सस्तोमा कम्प्लेक्स बनाएर उल्टै कम्प्लेक्सलाई बैंकमा राखेर ६२ करोड बढी ऋण लिएको पाइएको छ ।
कम्प्लेक्समा लगानी गरेका सर्वसाधारण र व्यवसायीलाई लालपुर्जा दिनुपर्नेमा सिङ्गो कम्प्लेक्स नै बैंक धितोमा रहेको उनले बताए । ‘सटर र लालपुर्जा माग्दा बैंकमा धितो भएका कारण दिन नसकिएको भन्छन्,’ महासचिव श्रेष्ठ भन्छन्,‘हाम्रो लगानीको सम्पत्ति बैंकमा धितो राखेर यत्रो ऋण लिन कसले दियो ? बैंकबाट लिइएको ऋण कहाँ र के मा लगानी गरियो ? यसको जवाफ सञ्चालकहरूसँग छैन ।’
लगानीअनुसारको लालपुर्जा नपाएपछि आफैँ खोजतलास गर्दा नबिल बैङ्कबाट (तत्कालीन नेपाल बङ्गलादेश बैंक) बाट ६२ करोड रुपैयाँ ऋण लिएको पाइएको र उक्त ऋणमध्ये अझै ४० करोड रुपैयाँ भुक्तानी हुन बाँकी रहेको पाइएको व्यवसायीहरूले बताएका छन् ।
व्यापार सङ्घका उपाध्यक्ष राजु घिमिरेले आफू सहितका व्यवसायीहरू मिलाल्याण्डबाट ठगिएको बताए । आफूहरूलाई सुन्दर सपना देखाएर लगानी गर्न सम्झौता गरेर रकम लिएको र अहिले आएर सञ्चालकहरू सम्पर्कविहीन भएको उनको भनाई छ । 'सटरमा लगानी गर्न पहिले आफैँ धाउँदै घरघर आएका सञ्चालकहरू अहिले सम्पर्कविहीन छन् । हामी आफैँ धाउँदै खोज्दा पनि भेटिनन्,’ उनले भने, ‘न भवन मापदण्ड र लगानीअनुसार बन्यो न त लगानी गरेकाहरूले लगानीको प्रतिफल पाए ।’
समग्रमा मिलाल्याण्डबाट नेशनल बिजनेस ट्रेड सेन्टरमा लगानी गरेकाहरू ठगिएको उनको भनाई छ । मिलाल्याण्ड डेभ्लपर्स प्रालिले कम्प्लेक्सको पार्किङ यार्डमा एउटा सम्पर्क कार्यालय राखेको तर कर्मचारीहरु बाहेक सञ्चालकहरुको मुख नै नदेखिएको उपाध्यक्ष घिमिरेले बताए ।
बिजनेस कम्प्लेक्सका लागि लगानी गरिसकेको र पहिलेको व्यापारिक स्थल छोडिसकेका कारण केही व्यवसायीहरू यहाँ आएकाले जसोतसो केही पसलहरू खोलेको अध्यक्ष गिरी बताउँछन् । तर, अन्य लगानीकर्ता फसाइएका कारण समग्र सेन्टर नै चल्न नसकेको उनको भनाई छ ।
‘यहाँ रहेका पसलहरुले बोनी गर्न पनि सकेका छैनन् । अब सबैले लालपुर्जा पाएपछि मात्रै ट्रेड सेन्टर चल्न सक्ने देखिन्छ । तर, लालपुर्जा पाउन सञ्चालकहरूले बैंकको ऋण तिर्नै चाहेको नदेखिएको अर्का एक लगानीकर्ता सुरज नेपालले सिधाकुरालाई बताए । ‘बैंकको ब्याज, किस्ता घटाउन सकिएन भन्छन् । त्यो सबै हिसाब मिलाएपछि मात्रै लालपुर्जा पाइन्छ रे,’ उनी भन्छन्, ‘हामीबाट उठाएको पैसा कहाँ लगे ? बैङ्कबाट ऋण किन लिए र किन तिरेनन् त्यो हाम्रो चासोको विषय नै होइन । हामीले निशर्त लालपुर्जा पाउनु पर्छ ।’
कसरी उठाइयो यति धेरै रकम ?
न्युरोड, इन्द्रचोक, विशाल बजार क्षेत्रमा व्यवसाय गर्ने व्यवसायीहरूलाई त्यहाँको ठाउँ साँघुरो भइराखेको थियो । राम्रो र खुल्ला ठाउँ पाए होलसेलको व्यापार गर्नका लागि सर्ने मनसाय सबैमा थियो । यस्तै सोच भएका व्यवसायीहरूका लागि भन्दै २०६९ सालमा मिलाल्याण्ड डेभलपर्स कम्पनीका सञ्चालक नरेन्द्र बज्राचार्यसहितको टोलीले कलङ्कीको खसी बजारमा आकर्षक अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको बिजनेस होलसेल कम्प्लेक्स बनाउने योजना अघि सारे ।
झन्डै ७ रोपनी क्षेत्रफलमा ९ सय २९ वटा होलसेल बिक्री केन्द्र, सिनेमा हल, फुड कोर्ट, भूमिगत पार्किङ र तेस्रो मुलुकबाट आउने कन्टेनर सिधै कम्प्लेक्समा पुगेर गोदाममा सामान राख्न मिल्ने सुविधा एनबीटिसीमा हुने योजना अघि सारियो ।
काठमाडौँको होटेल याक एन्ड यतिमा भव्य कार्यक्रम गरेर डेभलपर्सहरुले व्यवसायीहरूलाई हरेक व्यावसायिक सटर कम्तीमा २५ लाख देखि ४० लाख रुपैयाँसम्म बिक्री गर्ने र त्यसको लालपुर्जा दिने भन्दै लगानीका लागि आग्रह गरे । असन, इन्द्रचोक, रञ्जना गल्ली क्षेत्रमा भाडामा व्यवसाय गरिरहेकाहरू आफ्नै लगानीमा लालपुर्जा समेत पाइने भएपछि लगानी गर्न इच्छुक भए ।
मिलाल्याण्ड डेभलपर्स प्रालीको तर्फबाट प्रस्ताव गरिएको एक करार नाममा सम्झौता गर्दै ९ सय २९ जना फरक फरक व्यवसायी र केहीको दुई देखि ३ वटासम्म सटर बुकिङ गरेको देखिन्छ । सम्झौता भएको मितिदेखि परियोजना सम्पन्न नहुँदासम्म किस्तामा रकम तिर्न सकिने सुविधा करारमा थियो । जसअनुसार २०७४ सालमा बिजनेस कम्प्लेक्स निर्माण सम्पन्न हुने उल्लेख थियो ।
सुरुमा सबै जनासँग पहिलो किस्तामा २ लाख रुपैयाँ धरौटी रकम (करिब १८ करोड ३२ लाख) लिइएको थियो भने बाँकी रकम ८ प्रतिशतका दरले ११ किस्तामा तिर्नेगरी करार सम्झौता गरिएको सिधाकुरालाई प्राप्त करारमा उल्लेख छ ।
सम्झौताअनुसार २०७४ मा भवन निर्माण सकिने भनिएको थियो तर, भूकम्पका कारण डेभलपर्स कम्पनीले थप समय माग गरेपछि थप एक वर्ष कम्पनीले समय पाएको थियो । २०७५ सालमा निर्माण सम्पन्न भएर सबै लगानीकर्तालाई हस्तान्तरण हुनुपर्ने कम्प्लेक्सका करिब १ सय ८० देखि २ सय हाराहारी मात्रै सटर मालिकले लालपुर्जा पाएका छन् भने बाँकी सबै रित्तो हात छन् ।
बैंकले ऋण नतिरेको भन्दै ताकेता बढाएका कारण एनबीटिसी लिलाम हुन्छ कि भन्ने भय लगानीकर्तालाई उत्पन्न भएको छ । यही सञ्चालकहरूकै समूहले निर्माण गरेको नजिकैको कलङ्की ट्रेड सेन्टरमा पनि यस्तै ठगी भएको पाइएपछि उनीहरु लगानीकर्ताको उजुरीपछि यतिबेला प्रहरी हिरासतमा पुगेका छन् ।
जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौँले असार ९ गते आइतबार उनीहरूलाई पक्राउ गरेको थियो । अदालतबाट ३ दिन म्याद थप गरेर प्रहरीले अनुसन्धान गरिरहेको छ । बुधवार पुनः पक्राउ परेकाहरूलाई थप एक दिन म्याद थप गरेर प्रहरीले अनुसन्धान गरिरहेको छ ।
एनबीटिसीका लगानीकर्ताले पनि दिए जाहेरी
आफूहरू पनि ठगिएको भन्दै नेशनल बिजनेस सेन्टर (एनबीटिसी) का लगानीकर्ताहरूले पनि मिलाल्याण्ड डेभलपर्स प्रालिका सञ्चालकविरुद्ध प्रहरीमा जाहेरी दिएका छन् । जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौँमा जेठ ३२ गते जाहेरी दर्ता गराएको एक लगानीकर्ता व्यवसायीले बताए ।
एनबीटिसीमा ठगिएकाहरूमध्ये १५ जना लगानीकर्ताहरुको तर्फबाट ६ जना सञ्चालकविरुद्ध जाहेरी दर्ता गरिएको हो । एनबीटिसीमा सटर कबुल लालपुर्जासहित पाउने विश्वासमा ४ करोड ८६ लाख ७२ हजार १ सय ७८ रुपैयाँ लगानी गरेको तर विश्वास घात गरेर आपराधिक कार्य गरेर ठगी गरिएको जाहेरीमा उल्लेख छ ।
