काठमाडौँ । राजावादीको आन्दोलनले तीनकुने रणभूमिमै परिणत भयो । उक्त प्रदर्शनमा एक पत्रकार सहित दुई जनाले आफ्नो ज्यान गुमाए । दुर्गा प्रसाईँको नेतृत्वमा उत्रिएको भिडले जनताको घर जलाए, तोडफोड गरे । उनीहरुको दर्जनको संदख्यामा सवारी साधन जलाएका छन् ।
राजावादीहरुले तीनकुनेका सभा गर्ने अनुमति पाएका थिए । उनीहरुलाई रिंगरोडबाट भित्र पस्ने पस्ने अधिकार नै थिएन । तर अघिल्लो पटक एयरपोर्टमा भिड उतारेपछि हौसिएको राजावादीको समूह तीनकुनेमै अडिने मनस्थितिमा रहेनछ ।
तीनकुनेको सभामा बस्नुपर्ने भिड नयाँ बानेश्वरतर्फ अघि बढे । राजावादीहरुले रिङगरोडबाट भित्र पस्न सक्ने आँकलन प्रहरीले पहिल्यै गरेको थियो । त्यसकारण प्रहरी बानेश्वरतर्फ जाने सडकमा बार लगाएर बसेको थियो । राजावादीहरु तीनकुनेबाट प्रहरीको बार तोड्न अघि बढे ।
केहीबेर त्यही प्रहरीले लगाएको बारमै घम्साघम्सी चल्यो । प्रहरीले केही राउण्ड टियर ग्यास प्रहार गर्यो । भिड तितवितर हुँदै थियो । दुर्गा प्रसाई तीनकुनेतिरबाट संसद भवनतीर अघि बढे । प्रहरीले उनलाई रोक्ने प्रयास गरे । तर उनी तिब्र रफ्तारमा आफैँ गाडी चलाएर गएका थिए । दुर्गा प्रसाई अघि बढेपछि प्रदर्शनमा उत्रिएका भिड झन उत्तेजित भयो ।
त्यसपछि उनीहरुले प्रहरीको घेरा तोड्न थाले । प्रहरीमाथि ढुंगाको वर्षा गराउन थाले । प्रदर्शकारीहरु अराजक हुन थालेपछि प्रहरीले सडक छेउमा रहेका घरका छतहरुबाट टियर ग्यास बर्षाउन थाल्यो । प्रहरीले प्रदर्शनकारीहरुको सभास्थलमै लक्षित गरेर अश्रु ग्यास प्रहार गर्यो ।
प्रहरीले घरका छतबाट टियर ग्यास प्रहार गरेपछि राजावादीहरु त्यही घरमा अक्रमण गर्न थाले । सुरुमा उनीहरुले घरमा ढुंगामुडा गरे । त्यसपछि उनीहरु घरमा पसे । भित्रबाट उनीहरुले सामानहरु झार्न थाले । प्रहरीले चढेर टियरग्यास फालेको घरसँग उनीहरुको आक्रोस अझै मरेन । उनीहरुले घर धुजाधुजा पारिसकेका थिए । त्यतिले नपुगेर उनीहरुले त्यो घरमा आगजनी गरे ।
सोही घरबाट रिपोर्टिङ गरिरहेका एभिन्यूज टेलिभिजनका पत्रकार सुरेशको त्यही आगोमा जलेर मृत्यु भयो । यी बाहेक पनि फरक–फरक ठाउँमा फरक–फरक दृश्य छन् जसले अराजकताको हद पार गरेका छन् ।
कतै महिला सशस्त्र प्रहरीहरुलाई ढुंगामुडा, लछारपछार पारिएको छ । कतै प्रहरीको हतियार खोसिएको छ । कतै प्रहरीको टाउको फुटाइएको छ ।
उनीहरुले सञ्चारमाध्यमलाई प्रहार गरे । उनीहरुले प्रहरीको बन्दुक खोसेको फोटो खिचेको आरोपमा सिआइडी भन्दै अनलाइनखबर डट कमका पत्रकार खुट्टा भाँचिदिएका छन् । त्यस्तै कन्तिपुर टेलिभिजनको कार्यालयमा ढुंगा हाने, अन्नपूर्ण पोस्टको कार्यालयमा तोडफोडसँगै आगजनी प्रयास गरे, हिमालय टेलिभिजनको गाडीमा तोडफोड गरे । अन्य धेरै सञ्चारकर्मीमाथि हमलाको प्रयास भए ।
यही भिडमा राप्रपाका बरिष्ठ उपाध्यक्ष रविन्द्र मिश्र पनि थिए । उनले यो त सुरुवात मात्रै भएको अभिव्यक्ति दिए । सुरुवातमा भिडलाई उत्तेजित पारेर भड्काएका दुर्गा प्रसाईँ भने कता गए देखिएनन् । उनी कुनबेला कहाँबाट सुटुक्क निस्के कसैले पत्तो पाएनन् ।
तीनकुनेबाट तितरवितर भएपछि केही प्रदर्शकारीहरु शहरको भित्री स्थानतर्फ बाँडिए । एउटा समूहले कोटश्वरको गणेश चोक र पेरिसडाँडामा गाडीमा आगजनी गरे । उनीहरुले कोटेश्वरको भाटभटेनी तोडफोड गरे । त्यहाँ लुटपाट उनीहरुले लुटपाट नै मच्चाए ।
उनीहरुले सिनामंगलको नागरिक उडड्यन प्राधिकरणको कार्यालयमा पनि आगजनी गरेका छन् । फरक फरक ठाउँमा सवारीसाधनमा आगजनी गरेका छन् । संवैधानिक राजसंस्था पुनस्र्थापनाका लागि संयुक्त जनआन्दोलन समितिले आन्दोलनको घोषणा गरेको थियो । उनीहरुले संवैधानिक राजसंस्थाको पुनस्र्थापना, सनातन हिन्दू अधिराज्यको पुनस्र्थापना, संघीयता खारेजी र भ्रष्टाचार नियन्त्रण र सुशासनका लागि निरन्तर आन्दोलन गर्ने जनाएका छन् । समितिले दुर्गा प्रसाईँलाई जनआन्दोलनको कमान्डर बनाएको छ । चैत्र १७ गतदेखि आन्दोलनका थप कार्यक्रमलाई अघि बढाइने संयुक्त जनआन्दोलन समितिको तयारी छ ।
समितिका संयोजक नवराज सुवेदीले २०४७ को संविधानलाई आधार मानेर ७२ को संविधानका सकारात्मक प्रावधानलाई समेट्दै प्रमुख राजनीतिक पक्षहरूबीच सहमतिको बाटो बनोस भन्ने चाहना रहेको बताउँदै आएका छन् ।
यता गृह मन्त्रालयले तीनकुनेमा शुक्रबार भएको घटना अनुमानविपरित भएको जनाएको छ । मन्त्रालयले पत्रकार सम्मेलन गरेर राजावादीहरु त्यो हद पार गर्लान भनेर आँकलन नगरिएको जनाएको छ । त्यस्तै तिनकुनेको प्रदर्शनमा उत्रिएर सार्वजनिक र नीजि सम्पत्ति तोडफोड गर्ने जो कोहीलाई कारबाही गर्ने मन्त्रालयको चेतावनी छ । मन्त्रालयले सो हर्कत गर्नेलाई विभिन्न प्रविधि प्रयोग गरेर खोजिरहेको र जुनसुकै हालतमा कारबाहीको दायरामा ल्याउने बताएको छ । त्यस्तै तीनकुने क्षेत्रमा भएका सबै घटनाको जिम्मेवार रहेको गृह मन्त्रालयको निष्कर्ष छ ।
दुर्गा प्रसाईँले सुरक्षाकर्मी नै मार्ने नियतले गाडि अगाडि बढाएपछि सो घटना सुरु भएको मन्त्रालयको ठहर छ । शुक्रबार भएको घटनामा २ जनाको मृत्यु भएका छ । मृत्यु हुनेमा किर्तिपुर बस्ने सविन महर्जन र एभिन्युज टेलिभिजनका पत्रकार सुरेश रजक रहेका छन् । त्यस्तै आज भएको घटनामा १५ जना प्रहरी र १५ जना प्रदर्शनकारी घाइते भएको गृह मन्त्रालयले जनाएको छ ।